Ja, we zijn elitair. Neen, we zijn niet consequent.
Want waarom zou je in deze tijden überhaupt nog consequent zijn. Het duurt nog minstens enkele maanden voor we op een correcte manier naar concerten en festivals kunnen (doe maar 2022, al de rest is misplaatst optimisme) en op politiek-maatschappelijk vlak leven we in end times. Dus: na het Songfestival, een jaartje of wat hersenloos entertainment in de vorm van Conner Rousseau’s cringe én de persconferenties van Hugo ‘DVD’ De Jonge is het nu tijd voor het EK als grootste bron van entertainment, frustratie en algemene Weltschmerz. Je hebt inmiddels in de gaten dat die drie dingen dezer dagen één soep zijn en echt geluk niet langer bestaat. Ten minste tot je onze ronduit epische, voetbalgerelateerde Youtube-collectie ziet. Leggo!
Voor hun seizoen ineen kakte na twee opeenvolgende verloren bekerfinales, wist traditieclub Athletic Bilbao een zeldzame titel te winnen in het Spaanse supercup-tornooi tegen F.C. Barcelona. Een traditieclub die trouw bleef aan haar waardes versus een shitshow die het Chelsea van Abramovich eruit laat zien als een voorbeeld van duurzaamheid (hoewel ene N’golo Kanté daar minstens 50% van de reden voor is). Dan smaakt zo’n overwinning extra zoet, en dat moet gevierd worden met een trompet!
Soms schuilt muzikaliteit niet eens in het kunnen bespelen van een instrument, maar leent de nerveuze spraakwaterval van een postwedstrijdinterview zich tot gesample in 140+ bpm techno. Waarom niemand aan de slag ging met dit pareltje van Kevin Frans, blijft een raadsel.
Maar goed, laten we even een stapje terugzetten en beginnen bij het begin: de klassiekers. Wie al wat ouder is, zal zich wel WK-themaliedjes herinneren rond Mexico ’86 of Spanje ’82. Tornooien waar een generatie Belgen aan deelnam die tot voor kort zichzelf als ‘gouden’ mocht bestempelen, maar over een jaartje of tien comparatief gezien een voetnoot in de voetbalgeschiedenis zal blijken. En waarom zo’n nummers oprakelen als je weet dat Duitsland nooit een WK mist?
We blijven in Duitse sferen, want hoewel Shakira een obvious pick is, zetten we onderstaande clip niet zomaar in de lijst uit luiheid. Het draait in essentie om de eerste seconden, die echt wel het voetbalequivalent moeten zijn van de eerste milliseconden uit deze klassieker.
Maar het WK in 2010 kende een officieus themalied dat zowaar even populair als ‘Waka Waka’ werd, ‘Wavin’ Flag’. Wat in 2010 vervelde tot de Coca-Cola Celebration Mix, we kid you not, werd oorspronkelijk opgenomen voor K’naan’s album ‘Troubadour’ uit 2009 en handelde over de vluchtelingenproblematiek in Somalië. Het overigens vreselijke nummer – denk ‘Hymn For The Weekend’ op nog meer antidepressiva – was tevens het wervende ‘inzamelingslied’ van een verzameling Canadese ‘sterren’ voor de aardbeving in Haïti in 2010. Maar op lekker laconieke wijze werd de tekst dus herschreven met een positieve ondertoon voor het WK 2010 op vraag van Coca Cola. Lees deze alinea gerust nog een keer en huiver. Want alles wa kik zeg is waanzin.
Kijken we naar recente WK’s, dan staat 1998 echter op eenzame hoogte. Zowel voetbaltechnisch als muzikaal. Een niet-exhaustieve opsomming:
Die laatste is onironisch goed. En laten we even blijven hangen bij Italiaanse tv-plateaus, want exact 23 jaar later gebeurde dit:
Voor de duidelijkheid: dit is een playlist. Hoe Italië als land überhaupt functioneert, is op zoveel vlakken een enigma. En zeker als het land zelf grote sporteventen gaat organiseren. Daarom ga je nooit een meer bonkers (en toevallig ook steengoed) WK-lied vinden dan dat van 1990.
Tijd voor wat memes. Die ga je vooral bij de Britten vinden, vaak uit de meest onverwachte hoek:
De Engelsen doen echter meer dan memen en beuken. Geniet dan ook mee van de hilarisch onprofessionele inzet van het ‘God Save The Queen’, op veel professionelere wijze overgenomen door een afgeladen Wembley. Benieuwd of het meebrullen van het volkslied ook nog zal helpen wanneer Ivan Perisic op aangeven van Luka Modric de onvermijdelijke 0-1 na 10 minuten binnentrapt.
Helaas is er sinds 2015 nooit meer iets verschenen dat beter is dan deze Vine van memekoning Louis van Gaal. Vroeger hadden we Vines en nu TikTok. De conclusie kan je zelf trekken.
Van Gaal is natuurlijk meer dan één vermelding waard en er is in dit stuk ook plek voor serieuze muziek, zij het met een licht ironische ondertoon die nooit helemaal verdwijnt: Meindert Talma, dames en heren.
Talma maakte een volledige plaat over voetbalhelden, waaronder Belg Stijn Vreven. Om onbegrijpelijke redenen zong hij geen ode aan Björn Vleminckx.
Vooruit, nog een Van Gaal-clipje dan. Maar 1+1 is twee, dus moet de beste Youtube-content sinds de oprichting van die website er ook meteen achteraan.
Maar goed, wir haben fertig. Terug naar muziek! Dat je in Nederland makkelijk de grootste schijtnummers over random onderwerpen tegenkomt, is al decennia geweten. De gemiddelde Jumbo-reclame ten tijde van een groot tornooi waar Oranje aan deelneemt (dat was even geleden!) illustreert dat. Maar we kunnen de heldenstatus van Pierre van Hooijdonk circa 2002 niet ontkennen.
Wie het echter over ludieke cult-oden aan bepaalde spelers heeft, kan niet om het fenomeen Will Grigg, de Noord-Ierse Wigan Athletic-spits (Roberto Martinez ftw!) op het EK 2016, heen. Net zoals dat later met de IJslandse ‘HU-gezangen’ gebeurde, werd de chant op de tonen van Gala een hit bij zowat alle supportersgroepen. De schaamteloze kopijen in de straten van Leuven, Brussel en Antwerpen houden we wijselijk stil, maar onderstaand filmpje bewijst dat de aanwezigheid van de Noord-Ierse supporters op het EK 2016 het anti-voetbal waard was.
Het Nederlandse elftal is nog steeds niet wat het was en zeven jaar afwezigheid is echt een ongeziene periode. Het omgekeerde was natuurlijk ooit waar en in die tijd stemden veel Belgische voetbalfans af op den ollander, al was het maar om Karl Vannieuwkerke of daarvoor zijn nog meer omstreden naamgenoot, te vermijden. Na Frankrijk ’98 was Duitsland 2006 ongetwijfeld het beste WK sinds de terugspeelbalregel. Op de NOS had je toen ondanks Jack van Gelder steevast Hugo Borst en Youri Mulder als gasten. Dat was al goud, maar wie elke dag trouw keek, kon ook niet meer naast de oorwurm van Wir Sind Helden, die later die zomer nog op Dour Festival zouden optreden.
Afronden doen we uiteraard met het EK, want daar is het nu allemaal om te doen. Te beginnen met de vorige editie. Gewonnen door Ronaldo (Eder) en Portugal – maar wat maakt het uit, want Frankrijk verloor – en helaas het tornooi waarin het huidige voetbal, met veel gevaar uit stilstaande fases, vorm begon te krijgen. De EK’s met 16 ploegen en met name 2012 en 2008 waren zeker veel mooier. Gelukkig kunnen we ons optrekken aan N’golo Kanté (een schrale troost voor het feit dat die Fransen deze keer toch gewoon gaan winnen) en natuurlijk Goran Pandev. Eén ding is zeker, de cringe van David Guetta en Zara Larsson tijdens de openingsceremonie van 2016 of Ronaldinho – die ondertussen een permafried en batshit crazy Bolsonaro-aanhanger was geworden – tijdens de slotceremonie in Rusland 2018 zal niet makkelijk overtroffen worden. Al is de kwaliteit van openings- en slotceremonies omgekeerd evenredig met de hoeveelheid geld die in zo’n tornooi kruipt, dus gezien corona, het concept van een tornooi zonder gastland en het jaartje uitstel kan het vanavond werkelijk alle kanten op gaan.
Nee, we zijn toch nog niet klaar. Want als het om EK-openingsceremonies gaat, dan mag de vijfdubbele basdrum als soundtrack voor een hoop schraalheid in het Koning Bouwdewijnstadion nooit ontbreken. We hebben het hier over een EK in eigen land(en), quoi. Met een organisatie waarvan het amateurisme vandaag, amper twintig jaar later, ondenkbaar is. Al was Euro 2000 zeker goed voor een aantal mooie herinneringen. Eric Deflandre als keeper, bijvoorbeeld.